Bojler, czyli pojemnościowy ogrzewacz wody, to urządzenie przeznaczone do wytwarzania ciepłej wody użytkowej. Na rynku znajdziemy bojlery różniące się nie tylko źródłem zasilania (prąd, energia z kotła grzewczego, instalacji solarnej etc.), ale także rodzajem zastosowanych elementów grzewczych (grzałka, wężownica, wymiennik płaszczowy) oraz przede wszystkim pojemnością. Szczególnie istotna z punktu widzenia użytkownika jest ta ostatnia kwestia, ponieważ to właśnie od pojemności bojlera w głównej mierze zależy komfort osób korzystających z ciepłej wody użytkowej w budynku mieszkalnym czy firmowym. Jak dobrać pojemność ogrzewacza wody? Wyjaśniamy to w naszym poradniku.
Dobór prawidłowej pojemności bojlera jest jednoznacznie uzależniony od tego, jak duże jest zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową w budynku. Można to obliczyć w dużym przybliżeniu biorąc pod uwagę takie kryteria, jak:
Mając te dane można już dość precyzyjnie określić, jak pojemny bojler będzie optymalny dla danego budynku. Przyjmuje się, że w domu zamieszkanym przez 4-osobową rodzinę potrzebny jest bojler mieszczący minimum 150 litrów ciepłej wody – i to tylko przy założeniu, że osoby te będą korzystać z wody nie jednocześnie, ale po sobie, w odstępach umożliwiających podgrzanie jej do zadanej temperatury np. przez kocioł gazowy.
Ponieważ ciepłą wodę użytkową wykorzystuje się głównie do kąpieli (obecnie w wielu domach standardem jest już zmywarka, dlatego pomijamy aspekt mycia naczyń), to należy zwrócić uwagę na to, czy domownicy mają do dyspozycji prysznic czy może wannę. W tym drugim przypadku warto zastosować o około 50 litrów pojemniejszy bojler, aby mieć pewność, że kąpiel jednej osoby nie spowoduje, iż pozostali domownicy będą musieli długo czekać na swoją kolej z uwagi na czas potrzebny do podgrzania nowej partii wody.
Najmniejsze bojlery o pojemności do 15 litrów sprawdzają się praktycznie tylko wtedy, gdy ciepła woda użytkowa jest czerpana wyłącznie w jednym punkcie. Z kolei te nieco większe, o pojemności do 100 litrów, mogą być stosowane w mieszkaniach oraz w domach zamieszkanych przez 2-3 osoby (korzystające z prysznica).
Dobór pojemności bojlera warto uzależnić także od tego, skąd będzie czerpana energia do jego zasilania. Mamy tutaj na myśli zwłaszcza sytuację, w której inwestor posiada lub planuje zamontować instalację solarną/fotowoltaiczną. Wówczas dobrze będzie zakupić możliwie jak największy bojler, aby podgrzać w nim wystarczającą ilość wody na potrzeby domowników w godzinach, w których mamy dostęp do darmowej energii (czyli w ciągu dnia).
Nie bez znaczenia jest również wydajność bazowego źródła – grzałki, kotła, pompy ciepła etc. Jeśli jest ona mocno ograniczona, to zakup bojlera o znacznej pojemności, na przykład 300 litrów, może spowodować, że woda będzie się bardzo długo nagrzewać, co pociągnie też ze sobą podwyższone zużycie energii.
Najgorszy jest scenariusz, w którym kupujemy zbyt mały bojler, jak na potrzeby domowników. Ta nieprzemyślana decyzja będzie dawać o sobie znać każdego dnia, a szczególnie rano i wieczorem, kiedy zwykle następuje największe zużycie ciepłej wody użytkowej. Można sobie łatwo wyobrazić irytację osób, które muszą cierpliwie czekać na podgrzanie wody, ponieważ ta została już w całości zużyta przez kogoś innego na prysznic czy kąpiel w wannie. Będzie to szczególnie dokuczliwe przy dwóch łazienkach.
Zakup zbyt małego bojlera jest tylko pozorną oszczędnością. Owszem, początkowo wydamy mniej pieniędzy, natomiast rzeczywiste koszty eksploatacji ogrzewacza pojemnościowego mogą być bardzo wysokie z uwagi na konieczność ciągłej pracy źródła energii na najwyższych obrotach (w celu szybkiego podgrzania wody do zadanej temperatury).
Kłopotliwe jest jednak także posiadanie zbyt dużego bojlera – zwłaszcza, gdy zasilamy go tylko z jednego źródła, w dodatku kosztownego w eksploatacji (np. kocioł gazowy czy tym bardziej elektryczny). Będzie się to wiązać z wysokimi rachunkami oraz z bardzo długim czasem potrzebnym do uzyskania (i utrzymania) komfortowej temperatury wody.